6 Şubat Taha Kılınç'la UMRE

Mekke-i Mükerreme

Harem : 
Mekke Haremi'nin sınırları, Medine yönünde Ten'im, Yemen yönünde Edâetülibn, Cidde yönünde Hudeybiye'deki Şümeysî, Ci'râne yönünde Abdullah b. Hâlid mahalli, Irak yönünde Zâtüırk yolundaki Cebelünnakvâ, Taif yönünde ise Arafat'taki Urene vadisi'dir. Harem'e uzaklığı 6 ile 20 km arasında değişen bu noktalar arasında oluşan bu alanın çevresi 127 km ve yaklaşık 550 km2'dir. 

Kâbe : 
"Semânın kapılarının açıldığı ve duaların kabul edildiği dört zaman vardır. Bunlar, mü'minlerin Allah yolunda düşmanla karşılaştıkları, yağmurun yağdığı, namaz klındığı ve Kâbe'nin görüldüğü anlardır" Hadîs-i Şerif (Taberi, Beyhakî)

Kâbe'nin Kapısı : 
Kâbe'nin kuzeydoğu duvarında Hâcer'ül-Esved'e 2 m. mesafede ve yerden yaklaşık 2 mt yükseklikte kapısı yer alır. 

Hâcer'ü-Esved : 
Kâbe'nin doğu köşesinde yerden 1,5 m. yükseklikte, gümüşten bir çerçeve  içindeki "siyah taş"tır. Kâbe'nin inşası esnasında tavafın başlangıç ve bitiş noktalarını belirlemek amacıyla Hz. İbrahim tarafından yerleştirilmiştir.

Makâm-ı İbrahim : 
Mescid-i Haram'ın içinde, Kâbe'ye yaklaşık 15 mt uzaklıkta, Hz. İbrahim'in ayak izleri bulunan ve Kâbe'yi inşaa ederken üzerine çıkıp iskele olarak kullandığı, ayrıca üzerine çıkıp insanları hacca davet ettiği yere Makâm-ı İbrâhim denir. 

Altın Oluk : 
605 yılında yapılan tadilatta Kâbe'nin kuyzebatı duvarında, Kâbe'nin üstünde biriken suların Hicri İsmail'e dökülmesi için yaptıkları oluktur. "Hayırlı insanların içeceğinden için, seçkinlerin namazgahında namaz kılın" diyen İbn Abba'a, bunların ne olduğu sorulduğunda "Hayırlıların içeceği zemzem, seçkinlerin namazgahı da oluğun altıdır" diye cevap vermiştir. 
Allah resûlü Efendimiz, tavaf sırasında, altın oluğun altına geldiğine "Allah'ım! Senden ölüm anında rahatlık, hesap anında da af dilerim" diye dua ettiği bilinmektedir. (Ezrakî)

Mültezem : 
Hacer'ül-Esved ile Kâbe kapısı arasında kalan 2 metrelik alana "mültezem" denir. Kelime anlamı 'sıkı sıkıya yapışılan yer'dir. 

Şâzervân : 
Kâbe'nin temlleri, tavaf alanı yüzeyinden 20-30 cm civarında değişen yükseklikte yukarı çıkmış ve duvarlar 25-30 cm kadar içerden başlatılaran temellerin dışarıda kalan kısmının üzeri 45 derece meyilli mermer levhalarla kaplanıp duvarla birleştirilmiştir. Yanları da mermer kaplama olan ve "şâzervân" adı verilen bu kısma Kâbe örtüsünü tutturmak için halkalar konulmuştur. Hicri İsmail tarafı hariç Kâbe'nin diğer üç tarafında bulunmaktadır. 

Hicr-i İsmail : 
Kâbe'nin kuzeybatı yönünde hilal şeklindeki duvarın içindeki alana denmektedir. 

Safâ ve Merve : 
Ebu Kubeys dağının eteğinde (Safâ tepesi), Kuayıkan dağının eteğinde ise Merve tepesi bulunmaktadır. Bu iki tepelik alan arasında Sa'y ibadeti ifa edilir. 

Hz. Peygamber (s.a.v.)'in dünyaya geldiği ev : 
Safa ve Merve tepeleri arasındaki sa'y yerinin tam karşısında yer alan bu ev 1959 yılından beri Mekke Kütüphanesi olarak hizmet vermektedir. 

Cennet'ül-Muallâ : 
Harem-i Şerif'in 2 km kadar kuzeyinde yer alan kabristandır. 

Cin Mescidi : 
Cennet'ül-Mualla yakınında şehre hakim bir tepenin üzerinde yer almaktadır. 

Arafat : 
Mekke'nin 21 km doğusunda Taif yolu üzerindeki alandır. 

Nescid-i Nemîre : 
Arafat'ta , Arefe günü öğle ve ikindi namazlarının cem edildiği büyük mesciddir. Veda haccı sırasında Hz. Muhammed (s.a.v.)'in vakfesini burada kurduğu kıl çadır içinde gerçekleştirmiş ve veda hutbesini bu alanda okumuştur. 

Müzdelife : 
Arafat vakfesinden sonra ikinci vakfe alanıdır. Akşam ve yatsı namazlarının cem edildiği bu alanda cemrelere atılacak taşlar toplanmaktadır. 

Mina : 
Mekke ile müzdelife arasındak bulunmaktadır. Kurban kesme ve şeytan taşlama bölgelerini içinde barındırmaktadır. 

Cemerât : 
Büyük, orta ve küçük şeytan cemrelerinin ortak adıdır. 

Akabe : 
Allah resûlü efendimizin, eski adıyla Yesribli müslümanlarla ahitleştiği yerdir. 

Hira : 
Kabe'nin yaklaşık 5 km kuzeydoğusunda yer alan tepedir. İlk vahiy burada inmiştir. 

Sevr : 
Peygamber Efendimiz (s.a.v.) Medine'ye hicreti esnasında gizlendiği mağaradır. 

Hudeybiye : 
İslam tarihinin en önemli olaylarından biri olan Hudeybiye anlaşmasının gerçekleştiği yerdir. 

Ci'râne : 
Mekke'nin mikat mahallerinden biri olan Ci'râne mescididir. 

 

Medine-i Münevvere

Mescid-i Nebevi : 
Allah Resûlü Efendimiz 12 Rebîulevvel Cuma günü Medine'ye girdiğinde devesi Kasvanın çöktüğü yer satın alınıp ilk mescid inşaa edildi. 

Hücre-i Saâdet : 
Mescidi Nebev'i inşaa edilirken, doğu duvarının güney kısmında Hz. Muhammed (s.a.v.) iki odalık bir bina inşaa edildi. Bugün hücre-i saâdette Efendimiz, Hz. Ebubekir ve Hz. Ömer'in kabirleri bulunmaktadır. 

Ravza-i Mutahhara : 
Resulullah (s.a.v.)in evi ile minberi arasındaki bölümdür. Günümüzde "Yeşil Halı" olarak bilinmektedir. 

Cennet'ül-Baki' : 
Baki' kabristanı. Mescid-i Nebevî'nin güneydoğusunda yer almaktadır. 

Gamame Mescidi : 
Peygamber Efendimiz Bayram namazlarını bu noktada kıldırırdı. Bazen yağmur duası için de burayı kullanırdı. 

Ebûbekir Mescidi : 
Hz. Ebûbekir halifeliği döneminde bayram namazını burada kıldırmıştır. 

Ali b.Ebû Talib Mescidi : 
Hz. Ali'nin Medine musallâsında bayram namazı kıldırdığı yerdir. 

Medine İstasyonu : 
Hicaz demiryolunun Medine-i Münevvere'deki istasyonudur. Osmanlı döneminde payitahta bağlayan tren yolunun son durağıdır. Yanında Osmanlı tarzı camii hala ayaktadır. 

Kuba Mescidi : 
Hicret esnasında Allah Resûlü Efendimiz Medine'ye girmeden önce kaldığı yerde İslam döneminin ilk mescidini inşaa etmiş ve inşaa aşamasında bizzat kendisi de çalışmıştır. 

Kıbleteyn Mescidi : 
Medine'nin kuzeybatı yönünde yer alan mesciddir. Kıblenin Mescid-i Aksa'dan Mescid-i Haram'a dönmesinin gerçekleştiği yerdir. 

Uhud Şehitliği : 
Uhud savaşının gerçekleştiği alandır. Uhud savaşının şehitlerinin defnedildiği şehitlik ortasında yer almaktadır. 

Hendek : 
Hendek Gazvesinin yaşandığı yerdir. 

Mesâcîd-i Seb'a : 
Hendek gazvesinin gerçekleştiği yerdeki 7 mescide verilen addır. 

Zu'l-Huleyfe Mescidi : 
Medine yönünden Mekke'ye gidecekler için mîkat mahalli olan yere yapılan mesciddir. Burada ihrama niyet edilip Mekke'ye doğru yola çıkılır.